Soms komt de natuur wel héél dichtbij!
Tijdens een avondwandeling met de hond door het park, vloog er ineens een groot insect met me mee naar binnen. Eerst dacht ik: help, een kakkerlak! — maar het bleek iets veel mooiers te zijn: een geelgerande watertor.
Blijkbaar kunnen ze ’s nachts prima vliegen en worden ze aangetrokken door licht. Zo stond er dus ineens een waterkever midden in de hal!
We wisten nog maar weinig over dit bijzondere dier, dus doken we erin. In deze blog vertellen we wat we allemaal hebben ontdekt over de geelgerande watertor.
Een opvallende verschijning
De geelgerande watertor (Dytiscus marginalis) behoort tot de grootste waterkevers van Nederland en België. Hij kan wel 3,5 centimeter lang worden. Zijn naam dankt hij aan de opvallende gele rand die langs het schild en halsschild loopt. De glanzende donkergroene kleur maakt hem nog indrukwekkender.
Mannetjes en vrouwtjes zijn goed te onderscheiden: mannetjes hebben gladde vleugels, terwijl de vrouwtjes juist fijne groeven hebben. Een ander opvallend kenmerk zijn de brede achterpoten, voorzien van haartjes, die als roeispanen werken. Hierdoor kan de kever soepel en snel door het water bewegen.
Een rover in de sloot
De geelgerande watertor is een echte jager. Hij voedt zich met insecten, larven en zelfs kleine vissen of salamanders. Met zijn krachtige kaken grijpt hij zijn prooi en laat niet meer los. In tuinvijvers kan dit soms voor problemen zorgen, omdat jonge vissen en amfibieën op het menu staan. Toch speelt de kever in de natuur een belangrijke rol als opruimer en regelaar van het waterleven.
Ademen onder water
Hoewel hij bijna zijn hele leven onder water doorbrengt, moet de geelgerande watertor wel ademen. Dat doet hij op een slimme manier. Hij komt met zijn achterlijf kort boven water en neemt daar een luchtbel mee naar beneden, die hij onder zijn schild bewaart. Zo kan hij langere tijd onder water blijven zonder telkens naar boven te hoeven komen. Het is alsof hij zijn eigen duikfles bij zich draagt.
Van larve tot kever
De ontwikkeling van deze kever is bijzonder. Uit de eitjes komen larven die meteen beginnen te jagen. Ze zien er wat garnaalachtig uit en kunnen wel zeven centimeter groot worden. Net als de volwassen kevers zijn ze vraatzuchtig en pakken ze alles wat in hun buurt komt. Na een periode in het water kruipen ze de oever in, waar ze zich verpoppen. Uiteindelijk komt de volwassen geelgerande watertor tevoorschijn, klaar om een nieuw leven als rover te beginnen.
Niet zeldzaam, wel bijzonder
In tegenstelling tot sommige andere soorten waterkevers is de geelgerande watertor in onze streken nog redelijk algemeen. Toch blijft het een bijzondere waarneming, vooral omdat hij vaak verborgen blijft tussen waterplanten. Zijn verwanten, zoals de bredere geelgerande watertor of de tuimelaar, zijn een stuk schaarser en moeilijker te vinden.
Zo spot je hem zelf
Wil je de geelgerande watertor met eigen ogen zien? Dan zijn er een paar dingen waar je op kunt letten:
- Kies de juiste plek: hij leeft graag in sloten, vennen en vijvers met veel waterplanten. Hoe dichter begroeid, hoe groter de kans.
- Let op de avond: de watertor kan goed vliegen en doet dit meestal ’s nachts. Soms vliegt hij naar kunstlicht en komt hij zo zelfs in tuinen terecht.
- Kijk onder water: met een schepnet of helder water kun je hem soms tussen de waterplanten zien wegschieten. Hij is snel, maar de gele rand maakt hem goed herkenbaar.
- Blijf stil staan: vaak komt hij vanzelf omhoog om adem te halen. Als je geduldig wacht, zie je hem kort met zijn achterlijf het wateroppervlak aantikken.
Een onverwachte ontmoeting
De ontmoeting met deze watertor in de hal van ons huis was onverwacht en verrassend. Het herinnert eraan hoe rijk de natuur om ons heen is – zelfs in de buurt van je eigen voordeur. Dus de volgende keer dat je langs een sloot, vijver of park loopt, kijk eens goed. Misschien zie je hem zwemmen: die glanzende, geelgerande rover die geduldig op zijn prooi wacht.
Reactie plaatsen
Reacties