Weetjes

Hier vind je onderwerpen met interessante en vaak onbekende zaken die we in het Luitzenpark tegenkomen. Het gaat om bijzondere verschijnselen in de natuur die te maken hebben met planten, dieren of andere verrassende vondsten. 


2025-09-21

September: de maand van de spinnen

Wie in september door huis of tuin loopt, merkt het meteen: overal lijken spinnen te verschijnen. Dat is geen toeval. Deze maand staat bij veel natuurliefhebbers bekend als de spinnenmaand.

Waarom juist nu?

  • Op zoek naar een partner – In het najaar trekken de mannetjesspinnen eropuit om een vrouwtje te vinden. Daardoor laten ze zich vaker zien dan in andere seizoenen.
  • Een warm toevluchtsoord – De nachten worden kouder en veel spinnen zoeken een beschutte plek om de winter door te komen. Huizen bieden warmte en veiligheid.
  • Grotere verschijningen – Soorten zoals de kruisspin bereiken in de herfst hun volwassen stadium. Daardoor vallen ze extra op: volwassen spinnen zijn nu eenmaal groter en zichtbaarder.
  • Voedsel in overvloed – Terwijl buiten de insecten verdwijnen, blijft binnen nog genoeg prooi te vinden. Voor spinnen is een woning dus ook een rijk gedekte tafel.

Wat kun je doen als je een spin tegenkomt?

  • Gewoon laten zitten – Spinnen zijn nuttige huisgenoten. Ze vangen muggen en vliegen en zijn ongevaarlijk voor mensen.
  • Verplaatsen met beleid – Wil je ze liever buiten? Zet voorzichtig een glas over de spin, schuif er een stukje karton onder en laat haar daarna vrij in de tuin.

Zo zie je: de ‘spinnenmaand’ is niet iets om bang voor te zijn, maar juist een kans om deze fascinerende dieren eens beter te leren kennen.

 


2025-08-24 

Sterrenglibber - Bijzondere vondst in het Luitzenpark!
Gisteren ontdekten we op een spar, op zo’n 150 cm hoogte, een vreemde slijmerige substantie. Na analyse door verschillende AI-programma’s bleek het te gaan om sterrenglibber – een geheimzinnig natuurverschijnsel dat we hier nog nooit eerder zagen!

✨ Sterrenglibber ontstaat meestal uit resten van kikkers of padden die door roofdieren zijn achtergelaten. Zodra dit weefsel in aanraking komt met vocht, zwelt het op tot een glibberige massa die er bijna buitenaards uitziet.

Ben je benieuwd naar sterrenglibber en wil je weten hoe het precies wordt gevormd? Lees dan onze blog hierover via deze via deze link.


2025-08-10

In het Luitzenpark kun je een interessante verschijning tegenkomen: heksenboter, ook bekend als runbloem (Fuligo septica). Deze felgele slijmzwam uit de familie Physaraceae trekt aandacht dankzij zijn plasmodium, een beweeglijke, levende massa die vaak een glanzend spoor achterlaat. Heksenboter voedt zich met micro-organismen en groeit voornamelijk op dood hout, hoewel het soms ook binnenshuis op muren kan verschijnen.

Slijmzwammen lijken op schimmels, maar dat zijn ze niet. Ze vormen een apart rijk naast dieren, planten en schimmels. Dit plasmodium kan bewegen, reageren op de omgeving, en zelfs eenvoudige beslissingen nemen. Als je meer wilt ontdekken over slijmzwammen, bekijk dan onze blog op de website.

Heksenboter Heksenboter – een vreemde maar fascinerende slijmzwam / Blog | Het Luitzenpark


2025-08-09

In het park pronken roze, paarse en blauwe hortensia’s, die verrassend genoeg allemaal van dezelfde soort zijn. De kleur wordt bepaald door de zuurgraad van de bodem en de hoeveelheid aluminium die de wortels opnemen.

In kalkrijke of neutrale grond (weinig aluminium) bloeit de plant roze, in lichtzure grond paars, en in sterk zure grond met veel aluminium diepblauw.

Als je de kleur wilt aanpassen, kun je kalk toevoegen om roze bloemen te krijgen. Voor paarse bloemen kun je zuurhoudende producten gebruiken, zoals turf of speciale hortensiamest. Om blauwe hortensia’s te kweken, is aluminiumsulfaat of een specifieke blauwmaker ideaal.

Het kost wel geduld: soms duurt het een jaar voordat de nieuwe kleur zichtbaar is. Witte hortensia’s blijven altijd wit, hoe zuur of kalkrijk de grond ook is.


2025 -07-27

De hosta's bloeien volop in het park en trekken de aandacht met hun diverse verschijningsvormen. De hosta, ook wel bekend als hartlelie, behoort tot een geslacht van vijfentwintig tot veertig soorten binnen de aspergefamilie (Asparagaceae). Wilde varianten van de plant worden maar mondjesmaat aangeboden in de handel. Door kruisingen, veredeling en spontane hybridisatie zijn echter duizenden nieuwe vormen ontstaan. In de jaren 80 verschenen er veel nieuwe varianten op de markt, die qua uiterlijk vaak sterk op elkaar leken. Inmiddels hebben kwekers zich meer toegelegd op het realiseren van echte verbeteringen op verschillende vlakken. Enkele van die verbeteringen zijn bijvoorbeeld geurende hosta's, intensere kleurschakeringen, een betere tolerantie voor zonlicht, dikker blad dat beter bestand is tegen slakken en verfijndere mini-hosta's met diverse bloemkleuren.

De hosta is van oudsher een vaste tuinplant die vooral populair is in schaduwtuinen. Hoewel dit nog steeds een uitstekende keuze is, bestaan er tegenwoordig veel variëteiten die ook goed gedijen in halfschaduw of zelfs volle zon. Hierdoor heeft de plant aan populariteit gewonnen en is ze breder inzetbaar in verschillende tuinen en landschapsontwerpen.


2025-07-20

In het park hebben we drie verschillende soorten galappels ontdekt in de eikenbomen. Deze worden veroorzaakt door galwespen, een insectensoort die behoort tot de groep van vliesvleugeligen en afwijkt van de meer bekende wespensoorten. In tegenstelling tot gewone wespen of hoornaars bouwen galwespen geen nesten. Wat hen juist kenmerkt, is dat ze hun eitjes leggen in bladeren van bloemen, planten of bomen. Hiervoor maken ze gebruik van hun legboor, een specifiek orgaan dat je kunt vergelijken met de angel van een gewone wesp.

Hieronder drie foto’s van de drie galen die zich in de eiken bevinden.

  1. De ananasgal, ook bekend als het eikenroosje, is een opmerkelijke vorm van galvorming die qua uiterlijk doet denken aan een dennenappel of ananas
  2. De knikkergal, ook bekend als galnoot, is een gladde, ronde gal van 10–20 mm groot.
  3. De lensgal heeft een gelige, platronde vorm en verkleurt na verloop van tijd naar rood.

Benieuwd naar fascinerende weetjes over gallen? Neem een kijkje op onze blog.


2025-06-28

Tijdens een regenbui kruiste een gewone pad mijn pad, terwijl ik een rondje door het park liep.. Hoewel deze soort algemeen voorkomt, valt hij niet snel op vanwege zijn verborgen leefstijl en uitstekende schutkleur. De gewone pad heeft het grootste verspreidingsgebied van alle amfibieën in Europa. Wanneer de winter begint, zoekt hij een dieper gelegen schuilplaats op om in winterslaap te gaan. Gedurende deze maandenlange rustperiode eet en beweegt hij niet; zijn stofwisseling komt vrijwel volledig tot stilstand.

Wil je meer te weten komen over padden? Lees dan onze blog:

https://hetluitzenpark.jouwweb.nl/blog


2025-05-11

🌼 De paardenbloemen in het park 🌼

Door het hele park staan de paardenbloemen nu volop in bloei. Deze plant komt voor in talloze vormen en varianten, die vaak moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. In Nederland zijn er zelfs minstens 250 microsoorten van de paardenbloem bekend.

Dankzij hun diepe penwortel reiken paardenbloemen tot in de lagere grondlagen, waar zij kalk opnemen en dit beschikbaar maken voor de bovenste bodemlaag. Bovendien halen zij mineralen omhoog die ook andere planten ten goede komen.

Tijdens de bloeiperiodes – van maart tot mei en van september tot november – vormen paardenbloemen een onmisbare voedselbron voor honingbijen en vele andere insecten.


2025-05-10

🦋 De kardinaalsmuts en de stippelmot 🦋

Eén van de kardinaalsmutsen in het park zit momenteel helemaal vol met rupsen. Deze rupsen behoren tot de stippelmotten (Yponomeutidae), ook wel spinselmotten genoemd. Hun naam danken ze aan de gemeenschappelijke webben die ze maken. Binnen deze webben vindt ook de verpopping plaats.

Het spinsel dat de rupsen produceren is opvallend stevig en biedt bescherming tegen natuurlijke vijanden. Zodra de vlinders uit hun pop tevoorschijn komen, trekken ze individueel verder. Voor de boom of struik vormt dit meestal geen blijvende bedreiging: na de kaalvraat herstelt de plant zich doorgaans en loopt weer opnieuw uit met frisse bladeren.


2025-04-11

🌳 De berken in het park 🌳

Op dit moment zijn de berkenbomen in het park goed te herkennen doordat hun schors loslaat. Dit vervellen is een natuurlijk proces: terwijl de boom blijft groeien, kan de schors dat niet. De berk staat bekend om zijn gladde schors, die verschillende voordelen heeft. Zo maakt de gladheid het moeilijker voor insecten om zich in de stam te nestelen. Daarnaast zorgt het afwerpen van schors ervoor dat mos en korstmos minder kans krijgen om zich vast te hechten.

Om de gezondheid van de berk te bevorderen, is het raadzaam om de schors vanzelf te laten loslaten. Omdat deze een belangrijke taak vervult: het beschermen van de boom.


2025-04-06

🐸 Ontdek het voorjaar in de vijver! 🐸

Sinds deze week ligt er net onder het wateroppervlak in de vijver een aanzienlijke hoeveelheid kikkerdril. De kikkers die hun eieren vroeg in het voorjaar afzetten, krijgen eieren met grotere, geleiachtige omhulsels en zwarte embryo's, wat verschilt van soorten die hun eitjes pas later in het jaar leggen. Dit verschil heeft te maken met de lagere temperaturen in het voorjaar: de dikkere omhulsels zorgen voor een betere lichtopvang en de zwarte kleur van het embryo helpt om meer warmte te absorberen.

Tijdens het fotograferen verscheen ineens twee parende kikkers aan de oppervlakte. Het moment was perfect om ze prachtig vast te leggen in beeld.


2025-03-09

🌳 Ontdek de boomroutes in het Luitzenpark! 🌳

Vanaf dit jaar wordt een wandeling door het Luitzenpark nóg leuker en leerzamer. Bij de ingang kunt u een routebeschrijving meenemen die u langs bijzondere bomen in het park leidt. U leest niet alleen de namen van de bomen, maar ook verrassende weetjes en verhalen.

Naast elke beschrijving vindt u een QR-code. Scan deze met uw telefoon en ontdek prachtige foto’s van volwassen bomen, inclusief hun bladeren, bloemen en vruchten. Zo ziet u hoe onze jonge bomen er later uit zullen zien.

U kunt kiezen uit drie routes – of combineer ze allemaal voor een complete ontdekkingstocht:

Bijzondere bomen in het park
Spirituele bomen in het park
De bomen van de Keltische boomhoroscoop

Kom wandelen, ontdekken en genieten van de natuur in het Luitzenpark!


2025-03-03

🌱 Katjes in het park 🌱

Op dit moment bloeien er katjes in het park. Een katje is een bloeiwijze waarbij zittende, eenslachtige bloemen dicht langs een middenas gerangschikt zijn. De naam verwijst naar de gelijkenis met de zachte staart van een jong katje. Mannelijke katjes, die alleen meeldraadbloemen bevatten, vallen na de bloei volledig van de plant af. Door hun lengte zijn de bloemen goed bereikbaar voor de wind, wat zorgt voor een efficiënte bestuiving. Tegelijkertijd trekken de opvallende bloeiwijzen ook insecten aan.

Wilgenfamilie (Salix)
De bomen en struiken uit deze familie zijn tweehuizig. Dat betekent dat sommige struiken alleen mannelijke katjes met meeldraadbloemen dragen, terwijl andere juist vrouwelijke katjes met stamperbloemen hebben. Wilgen bloeien vroeg in het jaar en worden dan bezocht door insecten – vooral vroege bijen – die bijdragen aan de bestuiving. Daarnaast verspreiden wilgen ook stuifmeel via de lucht, waardoor ze deels windbestuivers zijn.
👉 Voorbeelden: 1. Katwilg, 2. Witte wilg, 3. Gevlekte wilg

Berkenfamilie (Betulaceae)
De struiken uit deze familie zijn eenhuizig: mannelijke en vrouwelijke katjes komen op dezelfde plant voor. Het zijn windbestuivers die hun stuifmeel via de lucht verspreiden. Tot de berkenfamilie behoren o.a. de hazelaar en de els.
👉 Voorbeelden: 4. Gele en bruine hazelaar, 5. Zwarte els


2024-10-09

🌲 De spar (Picea) 🌲

De spar (Picea) behoort tot de dennenfamilie (Pinaceae). Sparren zijn goed te onderscheiden van dennen (Pinus) door de plaatsing van hun naalden: bij sparren staan de naalden afzonderlijk op de takken, terwijl ze bij dennen meestal in paren of kleine groepjes groeien. De naalden van een spar zijn 1,5 tot 2,5 cm lang, die van een den kunnen zelfs tot 8 cm lang worden. Beide boomsoorten behouden hun naalden gedurende het hele jaar.

De leerachtige kegels hangen aan de takken en kleuren in de herfst bruin. In deze periode rijpen de zaden, maar ze komen pas vrij wanneer de schubben van de kegel open gaan – meestal in het daaropvolgende voorjaar. De kegels zelf vallen doorgaans pas in de herfst daarna van de boom.

Een spar kan een hoogte bereiken van 40 tot 50 meter. Een den blijft meestal wat kleiner en groeit tot ongeveer 40 meter.

👉 Groeifasen van de spar:

  • Foto 1: naalden van een spar vergeleken met die van een den

  • Foto 2: nieuwe uitlopers in het voorjaar, vroeg in de zomer en in de herfst

  • Foto 3: bloeiwijze en stuifmeel

  • Foto 4: jonge kegels en volwassen kegels


2024-07-05

🐌 Weetjes over slakken in het park 🐌

Omdat er in het park veel slakken te vinden zijn, hier een paar interessante feiten over deze kleine dieren. Slakken (Gastropoda) behoren tot de weekdieren: ze hebben een zacht lichaam zonder botten. Ze ademen via een ademgat aan de bovenzijde van hun lichaam en hebben vier voelsprieten: twee grote en twee kleine. De ogen zitten op de grote voelsprieten, terwijl de kleine voelsprieten vooral dienen om te ruiken.

Slakken hebben een mond met een tong die bedekt is met duizenden kleine tandjes. Hiermee kunnen ze bladeren of kleine dieren, zoals wormen, malen. Ze bewegen door hun lichaam samen te trekken en weer uit te strekken. Onder hun lichaam vormen ze een taaie slijmspoor, die hen beschermt wanneer ze over scherpe oppervlakken kruipen.

Slakken zijn hermafrodiet: elke slak is zowel mannelijk als vrouwelijk. Dat betekent dat elke slak elke andere slak kan bevruchten, en sommige slakken kunnen zich zelfs zelf bevruchten. Na de bevruchting legt een slak eieren. Wanneer de jonge slakken uitkomen, hebben ze al een dun, zacht schelpje.


2024-04-07

🪰 Nep-wespennesten in het park 🪰

Bezoekers vragen vaak naar de bruine “lampionnen” die in het park hangen. Dit zijn nep-wespennesten. Wespen zijn territoriaal: als ze denken dat er al een actief nest in het park is, zullen ze er geen nieuw nest bouwen. Op deze manier verjagen we wespen zonder ze te doden. Toch kan het af en toe voorkomen dat er een wesp in het park verschijnt. Vorig jaar hebben we deze nep-nesten voor het eerst gebruikt en merkten we duidelijk het verschil vergeleken met eerdere jaren.

In Duitsland zijn wespen – net als veel andere insecten – beschermde diersoorten. Het is daarom verboden om een wesp zinloos te storen, te vangen, te verwonden of te doden. Ook het verstoren of verdelgen van een wespennest is strafbaar. Afhankelijk van de deelstaat kunnen de boetes hiervoor oplopen tot tienduizenden euro’s.

2024-03-17

🕊️ Een bijzondere gast in het park 🕊️

Vandaag kwam er een vreemde gast eten: voor het eerst zagen we deze mooie duif hier.

Waarschijnlijk komt hij van een fokker uit de buurt. Hij is niet geringd, maar wel opvallend tam.

Het gaat om een Oud-Hollandse kapucijn, een Nederlands sierduivenras. De naam verwijst naar het karakteristieke tekeningspatroon, de zogenaamde monniktekening, waardoor de duif lijkt op een kapucijner monnik. De oorsprong van het ras ligt waarschijnlijk in Zuidoost-Azië en het is mogelijk in de late zestiende eeuw door Nederlandse zeevaarders naar Nederland gebracht.

Een opvallend kenmerk van de Oud-Hollandse kapucijn is de bijzondere veerstructuur: een kraag die op het hoofd uitloopt in een kap.


2023-07-12

🌾 Grassen in het park 🌾

Deze keer enkele foto’s van verschillende grassoorten die in het park voorkomen.

Elke foto bevat drie afbeeldingen: één van de stengel met bloei en twee close-ups gemaakt met een microscoopcamera. Zo kun je de fijne details van de grassen zien, die met het blote oog vaak onzichtbaar zijn.